Koffie & thee

  • Koffie wordt waarschijnlijk het eerst door de mens opgemerkt in de Ethiopische provincie Kaffa in Oost-Afrika, waar het buna, bunn of bunchum genoemd wordt, wat “boon” betekent.
  • Koffie wordt gemaakt van koffiebonen, de zaden van de koffiestruik.
  • Tijdens het roosteren van de koffiebonen - ook wel branden genoemd - ontstaan zo'n 700 verschillende chemische stoffen.
  • Koffie die verkocht wordt, is meestal een mengsel van gebrande zaden van twee koffiesoorten: Coffea arabica (ongeveer 75% van de wereldproductie) en Coffea robusta (Coffea canephora).
  • Robustabonen bevatten meer cafeïne (2-2.5%) dan de Arabicabonen (0.8-1.3%). Ook is het chlorogeenzuurgehalte hoger.   
  • De smaak van Robustakoffie is pittiger en meer bitter dan Arabicakoffie.
  • Elke mengsel koffie heeft zijn eigen smaak, aroma en cafeïnegehalte.
  • Koffie verliest snel zijn aroma en smaak, vandaar dat koffie bij voorkeur luchtdicht verpakt moet zijn.
  • Een kopje koffie bevat 80-120 mg cafeïne.
  • Het cafeïnegehalte van cafeïnevrije koffie is lager dan 0.1%.
  • Zuiver cafeïne heeft een bittere smaak en is reukloos.  Het typische aroma van koffie wordt dan ook niet veroorzaakt door cafeïne.
  • Het duur na inname ongeveer 1 uur voordat de piekconcentratie van cafeïne in het bloed wordt bereikt.
    Het advies is daarom om cafeïne 1 uur voor de inspanning te consumeren.
  • 2-3 uur na het innemen van cafeïne is de werking het grootst. Echter, cafeïne begint al te werken 5-10 minuten na inname.
    Wordt binnen 3 uur opnieuw cafeïne ingenomen dan kan er cumulatie optreden.
  • Na ongeveer 4 uur is de helft van de opgenomen cafeïne uit het lichaam verwijderd.
    Bij rokers gaat dit proces tweemaal sneller en bij een zwangere vrouw duur het veel langer.
  • Cafeïne kan de placenta passeren en zo tijdens de zwangerschap aan de foetus gegeven worden.
  • Drink tijdens de zwangerschap niet meer dan 200-300 mg cafeïne per dag.
  • Drink tijdens het geven van borstvoeding niet meer dan 3 kopjes koffie of 3 kopjes thee per dag. 300 mg cafeïne per dag of meer kan de baby onrustig maken.
  • Chlorogeenzuur veroorzaakt de zurige smaak van koffie.
  • Thee wordt gemaakt van gedroogde bladeren van de theeplant.
  • Cafeïne in thee wordt theïne genoemd. Cafeïne in thee heeft een minder opwekkende werking dan in koffie.
  • Witte en groene thee zijn beide ongefermenteerd en bevatten meer antioxidanten dan zwarte thee.
  • Zwarte thee bevat meer theïne dan groene en witte thee.
  • Zwarte thee bevat gemiddeld 40 mg cafeïne in een kopje van 125 ml. Groene thee ongeveer de helft terwijl kruidenthee geen cafeïne bevat.
  • Thee met vruchtensmaak of andere smaken bevatten bijna allemaal zwarte thee.
  • Volwassenen die gevoelig zijn voor cafeïne wordt aangeraden zich te beperken tot ongeveer 400 mg cafeïne per dag. Dat komt neer op ongeveer 10 kopjes (zwarte) thee.
  • Een dosering van 2-3 mg (maximaal 5 mg) per kg lichaamsgewicht heeft een positief  effect op de duurprestatie.
  • Koffie stimuleert de productie van maagzuur, hetgeen klachten bij maagpatiënten kan veroorzaken.
  • De EFSA acht wetenschappelijk bewezen dat 75 mg cafeïne per keer of meer de alertheid verbetert.
  • 5 mg cafeïne per kg lichaamsgewicht kan bij kinderen gedragsproblemen veroorzaken.
  • De FDA heeft de veilige bovengrens van cafeïne op 400 mg per dag vastgesteld.
  • In hoge doseringen (>400 mg cafeïne per dag) kan cafeïne tot versnelde hartslag, misselijkheid, duizeligheid, slapeloosheid, trilllen, hoofdpijn en nerveusheid leiden.

Wetenschappelijke studies over koffie, thee en/of cafeïne:

  1. Geen verband tussen koffie en lymfklierkanker
  2. Maximaal 1 tot 2 kopjes koffie per dag verbetert het geheugen
  3. Minimaal 5 kopjes koffie per dag verlaagt dikke darmkanker
  4. Veel koffie verlaagt mondkanker
  5. 2 kopjes koffie per dag verlaagt levercirrose
  6. Dagelijks minimaal 1 kopje koffie verlaagt leverkanker
  7. Koffie tijdens de zwangerschap verhoogt niet neuraalbuisdefecten
  8. Dagelijks 400 ml koffie verlaagt depressie
  9. 3 kopjes koffie per dag verlagen fatale prostaatkanker
  10. Maximaal 4 kopjes koffie per dag verlaagt doodgaan aan hart- en vaatziekten
  11. 3 tot 5 kopjes koffie per dag verlaagt non-linear hart- en vaatziekten
  12. 1-6 kopjes koffie per dag verlagen suikerziekte type 2 
  13. Koffie verlaagt de kans op suikerziekte type 2
  14. Koffie verlaagt de kans op het krijgen van baarmoederkanker
  15. 3 kopjes thee per dag verlaagt depressie
  16. Thee verlaagt mogelijk schildklierkanker onder Europeanen en Amerikanen
  17. Veel groene thee verlaagt mondkanker
  18. 12 weken groene thee of langer verlaagt het nuchter bloedsuikergehalte
  19. Groene thee verlaagt de bloeddruk en het cholesterolgehalte
  20. Groene thee verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
  21. Groene thee verlaagt het slechte cholesterol
  22. Groene thee verlaagt maagkanker bij vrouwen
  23. Minimaal 7 kopjes groene thee per dag verlaagt prostaatkanker
  24. Zwarte thee verlaagt blaaskanker onder vrouwen
  25. Het eten van flavonoïden verlaagt de bloeddruk en het LDL-cholesterolgehalte
  26. Caffeïnebevattende koffie verlaagt melanoom onder vrouwen
  27. 300 mg cafeïne per dag verlaagt atriumfibrillatie