Voeding en gezondheid

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van PUFA, zoals EPA en DHA de kans op doodgaan aan alle oorzaken?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 11 prospectieve cohort studies met 31185 doden onder 371965 deelnemers.

Er was sprake van een matige tot hoge heterogeniteit tussen de studies.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge PUFA-inname via voeding vergeleken met een lage, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.84-0.98, I2 = 62.9%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge EPA-inname via voeding vergeleken met een lage, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 17% [RR = 0.83, 95% BI = 0.75-0.92, I2 = 51.5%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge DHA-inname via voeding vergeleken met een lage, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 19% [RR = 0.81, 95% BI = 0.74-0.95, I2 = 38.5%] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de dosisafhankelijke analyses dat elke verhoging met 0.3 gram PUFA per dag, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 6% [RR = 0.94, 95% BI = 0.89-0.99, I2 = 70.2%] verlaagde. Echter, het verlaagde risico was niet meer zichtbaar boven 0.6 gram per dag.

De onderzoekers vonden in de dosisafhankelijke analyses dat elke verhoging van het EPA-bloedgehalte met 1%, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 20% [RR = 0.80, 95% BI = 0.65-0.98, I2 = 74.5%] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de dosisafhankelijke analyses dat elke verhoging van het DHA-bloedgehalte met 1%, de kans op doodgaan aan alle oorzaken (all-cause mortaliteit) significant met 21% [RR = 0.79, 95% BI = 0.63-0.99, I2 = 79.3%] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat zowel een hoge inname van PUFA via voeding als het hebben van een hoge EPA- en DHA-bloedwaarden de kans op doodgaan aan alle oorzaken verlaagden.

Oorspronkelijke titel:
N-3 long-chain polyunsaturated fatty acids and risk of all-cause mortality among general populations: a meta-analysis by Chen GC, Yang J, [...], Qin LQ.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4910132/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over EPA en DHA.

Een hoge EPA- en DHA-bloedwaarde kan verkregen worden door veel EPA en DHA via voeding binnen te krijgen en/of via voedingssupplementen. EPA en DHA zijn visvetzuren en zitten dus in vis.

Deze maaltijden leveren veel EPA en DHA.

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het hebben van een lage botdichtheid de kans op het krijgen van aderverkalking (atherosclerose) bij ouderen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 23 patiënt-controle studies en 2 cohort studies met in totaal 10299 patiënten.

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat patiënten met een lage botdichtheid hadden een significant verhoogde kans van 81% [OR = 1.81, 95% BI = 1.01-2.19, p 0.00001] op het krijgen van atherosclerotische afwijkingen dan mensen met een normale botdichtheid.

De onderzoekers vonden dat postmenopauzale vrouwen met een lage botdichtheid hadden een significant verhoogde kans van 1.23% [OR = 2.23, 95% BI = 1.72-2.89, p 0.00001] op het krijgen van atherosclerotische afwijkingen dan postmenopauzale vrouwen met een normale botdichtheid.

De onderzoekers vonden nadat gecorrigeerd te hebben voor leeftijd, geslacht, BMI en andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten, dat het hebben van een lage botdichtheid de kans op het krijgen van atherosclerotische afwijkingen significant met 1.96% [OR = 2.96, 95% BI = 2.25-3.88, p 0.00001] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat een lage botdichtheid een onafhankelijke voorspeller was voor de ontwikkeling van atherosclerose (aderverkalking) bij ouderen.

Oorspronkelijke titel:
Decreased Bone Mineral Density Is an Independent Predictor for the Development of Atherosclerosis: A Systematic Review and Meta-Analysis by Ye C, Xu M, […], He R.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4858264/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over hart- en vaatziekten.

Atherosclerose oftewel aderverkalking is een vorm van hart- en vaatziekten en is voortschrijdende ziekte waarbij uw slagaderwanden verharden.
Aderverkalking wordt veroorzaakt door het opstapelen van vetten in de wand van de slagaders. Met het ouder worden, gebeurt dit bij iedereen in meer of mindere mate.

Krachttraining kan de botdichtheid verhogen.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het hebben van het metabole syndroom de kans op het krijgen van fracturen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 5 prospectieve cohort studies.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het hebben van het metabole syndroom de kans op het krijgen van fracturen significant met 24% [RR = 0.76, 95% BI = 0.59-0.97, p = 0.026, I2 = 63.80%, p = 0.064] verlaagde.

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het hebben van het metabole syndroom de kans op het krijgen van fracturen onder mannen significant met 34% [RR = 0.66, 95% BI = 0.51-0.86, p = 0.002, I2 = 27.90%, p = 0.235, n = 5] verlaagde. Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder vrouwen [RR = 0.96, 95% BI = 0.60-1.54, p = 0.866, I2 = 83.40%, p = 0.002, n = 3].

De onderzoekers vonden in de subgroepenanalyses dat het hebben van het metabole syndroom de kans op het krijgen van non-vertebrale fracturen onder mannen significant met 28% [RR = 0.72, 95% BI = 0.52-0.99, p = 0.048] verlaagde. Echter, dit verlaagde risico was niet significant onder vrouwen [RR = 0.99, 95% BI = 0.60-1.64, p = 0.969].

De onderzoekers concludeerden dat het hebben van het metabole syndroom de kans op het krijgen van fracturen, met name non-vertebrale fracturen onder mannen en niet onder vrouwen verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Metabolic syndrome and the risk of bone fractures: A Meta-analysis of prospective cohort studies by Yang L, Lv X, [...], Zhang T.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26708924

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer studies over het hebben van overgewicht en het metabole syndroom.

Mensen met overgewicht wordt aangeraden te kiezen voor producten met 20-35 En% eiwit, 20-30 En% vet, maximaal 7 En% verzadigd vet, maximaal 0.3 gram zout per 100 kcal, maximaal 25 En% eenvoudige suikers en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. Welke producten uit de supermarkt geschikt zijn voor mensen met overgewicht kunt u hier vinden.

Hoeveel kg u moet afvallen om op het gezonde gewicht te komen, kunt u hier uitzoeken.

Onderzoeksvraag:
Hebben suikerpatiënten een laag vitamine D-bloedwaarde?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 12 studies met 2003 suikerpatiënten type 1 en 1882 mensen zonder suikerziekte type 1 en 11 studies met 2236 suikerpatiëten type 2 en 2438 mensen zonder suikerziekte type 2.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met mensen zonder suikerziekte type 1 dat het vitamine D-gehalte van suikerpatiënten type 1 significant verlaagd was met 0.70 nmol/L [95% BI = -1.02 tot -0.37]. Echter, dit verlaagde vitamine D-gehalte was niet significant in suikerpatiënten type 1 boven 14 jaar.  

De onderzoekers vonden vergeleken met mensen zonder suikerziekte type 2 dat het vitamine D-gehalte van suikerpatiënten type 2 significant verlaagd was met 0.58 nmol/L [95% BI = -1.16 tot -0.00].

De onderzoekers concludeerden dat zowel patiënten met suikerziekte type 1 als 2 een lager vitamine D-bloedgehalte hadden dan mensen zonder suikerziekte.

Oorspronkelijke titel:
Assessment of vitamin D levels in type 1 and type 2 diabetes patients: Results from metaanalysis by Shen L, Zhuang QS and Ji HF.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26898922

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine D en suikerziekte type 2.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt beta-caroteen de kans op doodgaan aan alle oorzaken (=all cause mortaliteit)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 prospectieve cohort studies.
Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge inname van beta-caroteen via voeding de kans op doodgaan aan alle oorzaken significant met 17% [RR = 0.83, 95% BI = 0.78-0.88, I2 = 1.0%, p  = 0.416] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoog serum of plasma beta-caroteengehalte de kans op doodgaan aan alle oorzaken significant met 31% [RR = 0.69, 95% BI = 0.59-0.80, I2 = 37.1%, p = 0.145] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat zowel het eten van veel beta-caroteen als het hebben een hoog serum of plasma beta-caroteengehalte de kans op doodgaan aan alle oorzaken verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Dietary, circulating beta-carotene and risk of all-cause mortality: a meta-analysis from prospective studies by Zhao LG, Zhang QL, […], Xiang YB.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27188895

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over beta-caroteen en ouderdom.
Een hoog serum of plasma beta-caroteengehalte in het lichaam kan verkregen worden door veel beta-caroteen te eten en/of te slikken.

Onderzoeksvraag:
Verhoogt suikerziekte type 2 de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 populatie gebaseerde cohort studies (6 prospectief en 1 retrospectief) met in totaal 1761632 deelnemers.

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat suikerziekte type 2 de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson significant met 38% [gepoolde adjusted RR =1.38, 95% BI = 1.18-1.62, p    0.001, I2  = 71.2%] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat suikerziekte type 2 de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson onder mannen significant met 40% [gepoolde adjusted RR =1.40, 95% BI = 1.17-1.67, I2  =  45.3%] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat suikerziekte type 2 de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson onder vrouwen significant met 50% [gepoolde adjusted RR =1.50, 95% BI = 1.07-2.10, p = 0.019, I2  =  63.8%] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het significant verhoogde risico gelijk bleef in de subgroepenanalyses.

De onderzoekers concludeerden dat suikerziekte type 2 de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Risk of Parkinson Disease in Diabetes Mellitus: An Updated Meta-Analysis of Population-Based Cohort Studies by Yue X, Li H, […], Li T.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4863785/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over suikerziekte type 2.

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het hebben van een hoog homocysteïnegehalte de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 34 studies met 9397 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoog homocysteïnegehalte de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer significant met 237% [OR  =  3.37, 95% BI  =  1.90-5.95, p  =  2.9x10^-5] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat een hoog homocysteïnegehalte de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Homocysteine and Alzheimer's Disease: Evidence for a Causal Link from Mendelian Randomization by Hu Q, Teng W, [...], Wang N.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27031476

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het verlagen van het homocysteïnegehalte en de ziekte van Alzheimer.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 prospectieve cohort studies met 20641 mensen met suikerziekte type 2 onder 397296 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het drinken van wijn de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 15% verlaagde. Het significant verlaagde risico voor bier was 4% en voor spiritus 5%.

De onderzoekers vonden een U-vormige relatie tussen het drinken van alcohol en de kans op het krijgen van suikerziekte type 2.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 20-30 gram alcohol afkomstig van wijn de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 20% verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 20-30 gram alcohol afkomstig van bier de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 9% verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het drinken van 7-15 gram alcohol afkomstig van spiritus de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 5% verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het drinken van alcohol de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verlaagde, met het grootste effect bij dagelijks 20-30 gram alcohol afkomstig van wijn.

Oorspronkelijke titel:
Specific Types of Alcoholic Beverage Consumption and Risk of Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-analysis by Huang J, Wang X and Zhang Y.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27181845

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over alcoholconsumptie en suikerziekte type 2.

1 standaardglas wijn levert 10 gram alcohol.
 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van soja-isoflavonen het nuchter bloedsuikergehalte, het nuchter insulinegehalte en de HOMA-IR waarde van menopauzale vrouwen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 17 RCT’s met in totaal 1529 menopauzale vrouwen.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in het random effect model dat het nuchter bloedsuikergehalte van menopauzale vrouwen in de isoflavonen-groep significant 0.22 mmol/L [95% BI = -0.38 tot -0.07 mmol/L] lager was dan in de placebogroep.

De onderzoekers vonden in het random effect model dat het nuchter insulinegehalte van menopauzale vrouwen in de isoflavonen-groep significant 0.43 μIU/mL [95% BI = -0.71 tot -0.14 μIU/mL] lager was dan in de placebogroep.

De onderzoekers vonden in het random effect model dat de HOMA-IR waarde van menopauzale vrouwen in de isoflavonen-groep significant 0.52 [5% BI = 0.76 tot -0.28] lager was dan in de placebogroep.

De onderzoekers concludeerden dat er een causaal verband bestond tussen soja-isoflavonen, met name genisteïne en het verlagen van het nuchter bloedsuikergehalte, het nuchter insulinegehalte en de HOMA-IR waarde van menopauzale vrouwen.

Oorspronkelijke titel:
Soy isoflavones and glucose metabolism in menopausal women: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials by Ke F, Hui D, [...], Fuer L.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27004555

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over suikerziekte type 2 en isoflavonen.

Deze maaltijd is isoflavonenrijk.

Suikerpatiënten hebben een hoog nuchter bloedsuikergehalte, een hoog nuchter insulinegehalte en een hoge HOMA-IR waarde.

Bij de HOMA-IR test (Homeostasis Model of Assessment - Insulin Resistance test) wordt het nuchter serum glucosegehalte vermenigvuldigd met het nuchter serum insulinegehalte en gedeeld door 22.5. Er is sprake van insulineresistentie bij een waarde groter dan 2.71.
 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van vitamine D de bloeddruk van mensen met suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 15 studies die de systolische bloeddruk van 1134 patiënten met suikerziekte type 2 analyseerden en 13 studies die de diastolische bloeddruk van 793 patiënten met suikerziekte type 2 analyseerden.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D de systolische bloeddruk van mensen met suikerziekte type 2 niet significant met 0.121 mmHg [95% BI = -0.355 tot 0.113, p = 0.311, I2 = 74.2%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van vitamine D de diastolische bloeddruk van mensen met suikerziekte type 2 significant met 0.160 mmHg [95% BI = -0.298 tot -0.022, p = 0.023, I2 = 0.0%] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van vitamine D de diastolische bloeddruk maar niet de systolische bloeddruk van mensen met suikerziekte type 2 verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Effects of vitamin D on blood pressure in patients with type 2 diabetes mellitus by Lee KJ and Lee YJ.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26902507

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over suikerziekte type 2, vitamine D en het verlagen van de bloeddruk.

 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het drinken van alcohol de kans op het krijgen van suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 26 prospectieve observationele studies met in totaal 706716 deelnemers (275711 mannen en 431005 vrouwen), waarvan  31621 mensen met suikerziekte type 2.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in cohort studies een non-lineair verband tussen het drinken van alcohol en de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 [p-trend 0.001, p-non-lineair 0.001].  

De onderzoekers vonden zowel in mannen als vrouwen een non-lineair verband tussen het drinken van alcohol en de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 [mannen: p-trend 0.001, p-non-lineair 0.001 en vrouwen: p-trend 0.001, p-non-lineair 0.001].  

De onderzoekers vonden dat het licht drinken van alcohol de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 17% [RR = 0.83, 95% BI = 0.73-0.95, p = 0.005] verlaagde.   

De onderzoekers vonden dat het matig drinken van alcohol de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 26% [RR = 0.74, 95% BI = 0.67-0.82, p 0.001] verlaagde.   

De onderzoekers vonden geen verband tussen het overmatig drinken van alcohol en de kans op het krijgen van suikerziekte type 2.

De onderzoekers concludeerden dat een lichte tot matige alcoholconsumptie de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Association between alcohol consumption and the risk of incident type 2 diabetes: a systematic review and dose-response meta-analysis by Li XH, Yu FF, […], He J.

Link:
http://ajcn.nutrition.org/content/103/3/818.abstract

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over suikerziekte type 2 en alcoholconsumptie.

Een lichte tot matige alcoholconsumptie komt in de praktijk overeen met 1-3 glazen alcohol per dag.

Onderzoeksvraag:
Hebben patiënten met suikerziekte type 2 baat bij het slikken van chromium?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 RCT’s met in totaal 875 deelnemers. De leeftijd varieerde tussen 30 en 83 jaar en een follow-up duur van 8 tot 24 weken. De chromiumdosering varieerde tussen 126 microgram en 1000 microgram.

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van chromium afkomstig van gist, biergist of als chromiumpicolaat het HbA1c-gehalte van mensen met suikerziekte type 2 niet significant [chromiumpicolaat = -0.60%, 95% BI = -1.27 tot 0.07, I2 = 78%, n = 392] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van chromium afkomstig van gist of als chromiumpicolaat en chromiumchloride het nuchter bloedglucosegehalte van mensen met suikerziekte type 2 niet significant verlaagde.

Echter, de onderzoekers vonden dat het slikken van chromium afkomstig van biergist het nuchter bloedglucosegehalte van mensen met suikerziekte type 2 significant met 19.23 mg/dL [95% BI = -35.30 to -3.16, I2 = 21%, n = 137] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van chromium afkomstig van biergist het nuchter bloedglucosegehalte van mensen met suikerziekte type 2 verlaagde. Dit verlaagde risico werd niet teruggevonden voor de andere vormen van chromiumsupplementen.

Oorspronkelijke titel:
Effect of chromium supplementation on glycated hemoglobin and fasting plasma glucose in patients with diabetes mellitus by Yin RV and Phung OJ.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4430034/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over suikerziekte type 2 en chromium.
Mensen met suikerziekte type 2 hebben een hoog nuchter bloedglucosegehalte.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van groenten en fruit de kans op het krijgen van een heupfractuur?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 1 patiënt-controle studie en 4 cohort studies met in totaal 330417 deelnemers waarvan 6779 mensen met heupfracturen. De gemiddelde follow-up duur varieerde tussen 4 en 14.2 jaar.

Wegens te weinig studies was het niet mogelijk om publicatie bias op te sporen.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van zowel veel groenten als fruit de kans op het krijgen van een heupfractuur niet significant met 21% [OR = 0.79, 95% BI = 0.61-1.03, p = 0.028, I2 = 84.7%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel fruit de kans op het krijgen van een heupfractuur niet significant met 13% [OR = 0.87, 95% BI = 0.74-1.04, p = 0.119, I2 = 73.0%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel groenten de kans op het krijgen van een heupfractuur significant met 25% [OR = 0.75, 95% BI = 0.61-0.92, p = 0.005, I2 = 79.6%] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel groenten maar niet fruit de kans op het krijgen van een heupfractuur mogelijk verlaagde. Mogelijk omdat het niet mogelijk was om publicatie bias uit te sluiten.

Oorspronkelijke titel:
Increased intake of vegetables, but not fruits, may be associated with reduced risk of hip fracture: A meta-analysis by Luo SY, Yan Li Y, […], Songa JK.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4726403/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over het eten van groenten en fruit en ouderdom.
 
Wanneer in een overzichtsartikel publicatie bias niet uitgesloten kan worden, moet de conclusie voorzichtig geïnterpreteerd worden.

Onderzoeksvraag:
Velaagt het eten een laag vet-dieet of een laag koolhydraten-dieet het gewichtsverlies bij mensen met het metabole syndroom (het voorstadium van suikerziekte type II)?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 RCT’s met in totaal 2017 patiënten met het metabole syndroom.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden vergeleken met het controle dieet, dat het volgen van een laag vet-dieet (29 En% ± 2%) het C-reactieve proteïnegehalte van patiënten met het metabole syndroom [SMD = -0.98, 95% BI = -1.6 tot -0.35, p = 0.002] significant verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een laag koolhydraten-dieet (23 En% ± 10%) het lichaamsgewicht van patiënten met het metabole syndroom [SMD = -0.33, 95% BI = -0.63 tot -0.03, p = 0.004] significant verlaagde.  

De onderzoekers vonden dat het volgen van een laag koolhydraten-dieet (23 En% ± 10%) het insulinegehalte van patiënten met het metabole syndroom [SMD = -0.33, 95% BI = -0.63 tot -0.03, p = 0.03] significant verlaagde. 

De onderzoekers concludeerden dat patiënten met het metabole syndroom baat hadden bij het volgen van een laag vet-dieet (29 En% ± 2%) of een laag koolhydraten-dieet (23 En% ± 10%).

Oorspronkelijke titel:
Effects of different dietary approaches on inflammatory markers in patients with metabolic syndrome: A systematic review and meta-analysis by Steckhan N, Hohmann CD, […], Cramer H.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26706026

Extra informatie van El Mondo:
Lees hier meer studies over het metabole syndroom en suikerziekte type II.

Een laag vet-dieet (29 En% ± 2%) is een dieet met voornamelijk producten met 29 En% vet of anders gezegd de dagelijks gegeten producten moeten gemiddeld 29 En% ± 2% vet bevatten. Welke producten uit de supermarkt 29 En% vet bevatten kunt u hier opzoeken. Deze maaltijden bevatten maximaal 30 En% vet.

Een laag koolhydraten-dieet (23 En% ± 10%) is een dieet met voornamelijk producten met 23 En% koolhydraten of anders gezegd de dagelijks gegeten producten moeten gemiddeld 23 En% ± 10% koolhydraten bevatten. Welke producten uit de supermarkt 29 En% koolhyraten bevatten kunt u hier opzoeken.

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het slikken van ijzersupplementen het ijzertekort onder ouderen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 3 RCT’s met in totaal 440 deelnemers. De leeftijd varieerde tussen 70 en 83 jaar.  

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van ijzersupplementen gedurende 4 tot 6 weken het hemoglobinegehalte van ouderen met bloedarmoede signifiant met 0.35 g/dL [95% BI = 0.12-0.59, p = 0.003] verhoogde.

De onderzoekers vonden geen significant verschil voor de bijwerkingen, voor de duur van een ziekenhuisopname en de mortaliteit.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van ijzersupplementen gedurende 4 tot 6 weken het hemoglobinegehalte van ouderen met bloedarmoede met 0.35 g/dL verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Systematic review and meta-analysis: what is the evidence for oral iron supplementation in treating anaemia in elderly people? by Tay HS and Soiza RL.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25644019

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over ijzer en ouderdom.
 

Onderzoeksvraag:
Verlaagt het eten van groenten en fruit de kans op het krijgen van suikerziekte type 2?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 15 prospectieve cohort studies. De studieduur varieerde tussen 4 en 24 jaar.  

Er was geen publicatie bias.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het eten van veel fruit vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 9% [RR = 0.91, 95% BI = 0.87-0.96, I2 = 11.2%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel bosbessen vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 25% [RR = 0.75, 95% BI = 0.66-0.84] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel donkergroene bladgroenten vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 13% [RR = 0.87, 95% BI = 0.81-0.93, I2 = 0.0%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel geelgekleurde groenten vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 28% [RR = 0.72, 95% CI 0.57-0.90] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het eten van veel kruisbloemige groenten vergeleken met weinig, de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 significant met 18% [RR = 0.82, 95% BI = 0.67-0.99] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van veel fruit, vooral bessen, maar ook donkergroene bladgroenten, gele groenten, kruisbloemige groenten de kans op het krijgen van suikerziekte type 2 verlaagde.

Oorspronkelijke titel:
Higher intake of fruits, vegetables or their fiber reduces the risk of type 2 diabetes: A meta‐analysis by Wang PY, Fang JC, [...],Xie SY.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4718092/

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over suikerziekte type 2 en groenten en fruit.
 

Onderzoeksvraag:
Verbetert het eten van vis of PUFA het geheugen van ouderen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 21 cohort studies met 181580 deelnemers, waarvan 4438 mensen met geheugenproblemen. De studieduur varieerde tussen 2.1 en 21 jaar.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 portie vis per week de kans op het krijgen van dementie significant met 5% [RR = 0.95, 95% BI = 0.90-0.99, p = 0.042, I2 = 63.4%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 1 portie vis per week de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer significant met 7% [RR = 0.93, 95% BI = 0.90-0.95, p = 0.003, I2 = 74.8%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 8 gram PUFA’s per week de kans op het krijgen van de ziekte van Parkinson significant met 10% [RR = 0.90, 95% BI = 0.80-0.99, p = 0.221, I2 = 33.7%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 8 gram PUFA’s per week de kans op het krijgen van milde cognitieve stoornissen significant met 29% [RR = 0.71, 95% BI = 0.59, 0.82, p = 0.733, I2 = 0%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 100 mg DHA per dag de kans op het krijgen van dementie significant met 14% [RR = 0.86, 95% BI = 0.76-0.96, p 0.001, I2 = 92.7%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat elke verhoging met 100 mg DHA per dag de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer significant met 37% [RR = 0.63, 95% BI = 0.51-0.76, p 0.001, I2 = 94.5%] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat het eten van 1 portie vis per week, 8 gram PUFA’s per week of 100 mg DHA per dag, het geheugen van ouderen verbeterde.

Oorspronkelijke titel:
Intakes of fish and PUFAs and mild-to-severe cognitive impairment risks: a dose-response meta-analysis of 21 cohort studies by Zhang Y, Chen J, […], Jiao J.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26718417

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over visconsumptie en het verbeteren van het geheugen.
Deze vissen leveren minimaal 100 mg DHA.
1 portie vis is 100-150 gram.
Deze maaltijden leveren 100 mg DHA.
 

Onderzoeksvraag:
Eerdere onderzoeken naar het effect van de vervanging van dierlijke eiwitten door plantaardige eiwitten op de glykemische controle lieten tegenstrijdige resultaten zien en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Laat een vervanging van dierlijke eiwitten door plantaardige eiwitten een verbetering op de glykemische controle bij mensen met diabetes zien?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 13 RCT’s van 8 weken met 280 patiënten met suikerziekte type 1 of type 2.

Het dieet in de interventiegroep was 40-70 En% koolhydraten, 9-30 En% eiwit, 20-40 En% vet en 3-10 En% verzadigd vet. In de interventiegroep werd van de totale hoeveelheid eiwit 35% vervangen door plantaardig eiwit.

85% van de studies was van slechte kwaliteit (MQS 8).

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een dieet waarbij 35% dierlijk eiwit werd vervangen door plantaardig eiwit het HbA1c-gehalte van patiënten met suikerziekte significant met 0.15% [95% BI = -0.26 tot -0.05%] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een dieet waarbij 35% dierlijk eiwit werd vervangen door plantaardig eiwit het nuchter glucosegehalte van patiënten met suikerziekte significant met 0.53 mmol/L [95% BI = -0.92 tot -0.13 mmol/L] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een dieet waarbij 35% dierlijk eiwit werd vervangen door plantaardig eiwit het nuchter insulinegehalte van patiënten met suikerziekte significant met 10.09 pmol/L [95% BI = -17.31 tot -2.86 pmol/L] verlaagde.

De onderzoekers concludeerden dat een dieet gedurende 8 weken waarbij 35% dierlijk eiwit werd vervangen door plantaardig eiwit de glykemische controle bij mensen met diabetes mogelijk verbeterde. Mogelijk omdat de studies grotendeels van slechte kwaliteit waren.

Oorspronkelijke titel:
Effect of Replacing Animal Protein with Plant Protein on Glycemic Control in Diabetes: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials by Viguiliouk E, Stewart SE, […], Sievenpiper JL.

Link:
http://www.mdpi.com/2072-6643/7/12/5509/htm

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over suikerziekte en eiwit.

Met dit Excel-sheet kunt u een dieet met 40-70 En% koolhydraten, 9-30 En% eiwit, 20-40 En% vet en 3-10 En% verzadigd vet samenstellen.

Onderzoeksvraag:
Verschillende studies tonen aan dat het slikken van soja-isoflavonen de aspecten van de cognitieve functies kan verbeteren. Echter, deze bevindingen zijn controversieel en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Verbetert het slikken van soja-isoflavonen het geheugen van postmenopauzale vrouwen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 10 RCT’s met in totaal 1024 deelnemers. De behandelingsduur varieerde tussen 6 weken tot 30 maanden.  

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van soja-isoflavonen de testscoren van het cognitief functioneren significant met 0.08 punt [95% BI = 0.02-0.15, p = 0.014] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het slikken van soja-isoflavonen de testscoren van het visuele geheugen significant met 0.10 punt [95% BI = 0.02-0.18, p = 0.016] verhoogde.
Deze significante verhoging werd in niet Amerikaanse landen [SMD = 0.12, 95% BI = 0-0.25, p = 0.044], in de leeftijdsgroep jonger dan 60 jaar [SMD = 0.16, 95% BI = 0.05-0.28, p = 0.004] en bij een behandelingsduur van maximaal 12 maanden [SMD = 0.15, 95% BI = 0.03-0.27, p = 0.011] gevonden.

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van soja-isoflavonen gedurende maximaal 12 maanden het geheugen van postmenopauzale vrouwen tot 60 jaar verbeterde.

Oorspronkelijke titel:
Do soy isoflavones improve cognitive function in postmenopausal women? A meta-analysis by Cheng PF, Chen JJ [...], Xie P.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25003621

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over iso-flavonen.

Deze maaltijden zijn soja-isoflavonenrijk.

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het eten van vlees het nuchter glucose- en nuchter insulinegehalte?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 studies met 50345 deelnemers.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat elke 50 gram bewerkt vlees per dag, het nuchter glucosegehalte significant met 0.021 mmol/L [95% BI = 0.011-0.030 mmol/L] verhoogde. Echter, dit verhoogde risico verdween nadat gecorrigeerd is voor BMI.

De onderzoekers vonden dat elke 100 gram onbewerkt vlees per dag, het nuchter glucosegehalte significant met 0.037 mmol/L [95% BI = 0.023-0.051 mmol/L] verhoogde. Echter, dit verhoogde risico verdween nadat gecorrigeerd is voor BMI.

De onderzoekers vonden dat elke 100 gram onbewerkt vlees per dag, het nuchter insulinegehalte significant met 0.049 picomol/L [95% BI = 0.035-0.063 picomol/L) verhoogde. Echter, dit verhoogde risico verdween nadat gecorrigeerd is voor BMI.

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks eten van 50 gram bewerkt vlees of 100 gram onbewerkt vlees het nuchter glucose- en nuchter insulinegehalte bij mensen met overgewicht verhoogde.

Oorspronkelijke titel:
Consumption of meat is associated with higher fasting glucose and insulin concentrations regardless of glucose and insulin genetic risk scores: a meta-analysis of 50,345 Caucasians by Fretts AM, Follis JL, […], Siscovick DS.

Link:
http://ajcn.nutrition.org/content/102/5/1266.abstrac

Extra informatie van El Mondo:
Een hoog nuchter glucose- en nuchter insulinegehalte verhogen de kans op het krijgen van suikerziekte type 2. Overgewicht (BMI>25) verhoogt ook de kans op het krijgen van suikerziekte type 2.

Onderzoeksvraag:
Verhoogt het eten van vis het vitamine D-bloedwaarde?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 14 studies met in totaal 640 deelnemers. 

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden in 9 studies dat het eten van vis het vitamine D-bloedgehalte significant met 4.4 nmol/L [95% BI = 1.7-7.1 nmol/L, p 0.0001, I2 = 25%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in 7 studies dat het eten van vette vis het vitamine D-bloedgehalte significant met 6.8 nmol/L [95% BI = 3.7-9.9 nmol/L, p 0.0001, I2 = 0%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in 7 studies dat het eten van niet vette vis het vitamine D-bloedgehalte significant met 1.9 nmol/L [95% BI = -2.3-6.0 nmol/L, p 0.38, I2 = 37%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in 10 studies dat het eten van vis gedurende 4 tot 8 weken het vitamine D-bloedgehalte significant met 3.8 nmol/L [95% BI = 0.6-6.9 nmol/L, p 0.02, I2 = 38%] verhoogde.

De onderzoekers vonden in 4 studies dat het eten van vis gedurende 10 maanden het vitamine D-bloedgehalte significant met 8.3 nmol/L [95% BI = 2.1-14.5 nmol/L, p 0.009, I2 = 0%] verhoogde.

Op grond van de gevonden resultaten concludeerden de onderzoekers dat het eten van vis, met name vette vis gedurende 10 maanden, het vitamine D-bloedgehalte verhoogde. Echter, het optimale vitamine D-bloedgehalte kan niet worden bereikt door het eten van vis alleen.

Oorspronkelijke titel:
Efficacy of fish intake on vitamin D status: a meta-analysis of randomized controlled trials by Lehmann U, Gjessing HR, [...], Dierkes J.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26354531

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine D.

Vette vissen bevatten meer vitamine D dan niet vette vissen.

De snelste en goedkoopste manier om een optimale vitamine D-bloedgehalte te bereiken is via het slikken van vitamine D-supplementen.

Onderzoeksvraag:
Er is bewijs dat een relatie bestaat tussen de inname van omega-3 vetzuren en de leeftijdsgerelateerde cognitieve achteruitgang. Echter, gerandomiseerde gecontroleerde studies (RCTs) laten inconsistente conclusies zien en daarom werd dit overzichtsartikel uitgevoerd.

Vertraagt het slikken van EPA en DHA de kans op het krijgen van leeftijdsgerelateerde cognitieve achteruitgang?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 6 RCT’s waarbij de duur varieerde van 3 tot 40 maanden. De dosering van EPA en DHA varieerde van 400 tot 1800 mg.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van EPA en DHA het cognitieve achteruitgang bij ouderen significant vertraagde [WMD = 0.15, 95% BI = 0.05-0.25, p = 0.003].  

De onderzoekers concludeerden dat het dagelijks slikken van 400-1800 mg EPA en DHA het cognitieve achteruitgang bij ouderen vertraagde.

Oorspronkelijke titel:
Omega-3 fatty acids and risk of cognitive decline in the elderly: a meta-analysis of randomized controlled trials by Zhang XW, Hou WS, [...], Tang ZY.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26025463

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over EPA en DHA. EPA en DHA worden ook wel visvetzuren genoemd omdat ze in vissen voorkomen. Vette vissen bevatten meer EPA en DHA dan niet vette vissen.

Deze maaltijden leveren minimaal 400 mg EPA en DHA.

Onderzoeksvraag:
Wat zijn de risicofactoren van dementie? 

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 43 interventiestudies.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat een hoge consumptie van onverzadigde vetzuren de kans op het krijgen van dementie significant met 16% [RR = 0.84, 95% BI = 0.74-0.95, p = 0.006] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge consumptie van antioxidanten de kans op het krijgen van dementie significant met 13% [RR = 0.87, 95% BI = 0.77-0.98, p = 0.026] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge consumptie van B-vitamines de kans op het krijgen van dementie significant met 28% [RR = 0.72, 95% BI = 0.54-0.96, p = 0.026] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat het volgen van een Mediterraans dieet de kans op het krijgen van dementie significant met 31% [RR = 0.69, 95% BI = 0.57-0.84, p  0.001] verlaagde.

De onderzoekers vonden dat een hoge inname van aluminium de kans op het krijgen van dementie significant met 124% [RR = 2.24, 95% BI = 1.49-3.37, p  0.001] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat het roken de kans op het krijgen van dementie significant met 43% [RR = 1.43, 95% BI = 1.15-1.77, p = 0.001] verhoogde.

De onderzoekers vonden dat een lager vitamine D-bloedwaarde de kans op het krijgen van dementie significant met 52% [RR = 1.52, 95% BI = 1.17-1.98, p = 0.002] verhoogde.

De onderzoekers vonden geen verband tussen visinname [RR = 0.79, 95% BI = 0.59-1.06, p = 0.113], groente en fruitinname [RR = 0.46, 95% BI = 0.16-1.32, p = 0.149] en alcoholsumptie [RR = 0.74, 95% BI = 0.55-1.01, p = 0.056] en de kans op het krijgen van dementie.

De onderzoekers concludeerden dat een hoge consumptie van onverzadigde vetzuren, antioxidanten en vitamine B de kans op het krijgen van dementie verlaagden. Echter, een hoge inname van aluminium, roken en een lager vitamine D-bloedwaarde verhoogden de kans op het krijgen van dementie.

Oorspronkelijke titel:
Dietary Patterns and Risk of Dementia: a Systematic Review and Meta-Analysis of Cohort Studies by Cao L, Tan L, […], Yu JT.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26553347

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over onverzadigde vetzuren, vitamines, antioxidanten en dementie.

Een voeding met veel onverzadigd vet, antioxidanten en B-vitamines komt in de praktijk overeen met een voeding met maximaal 30 En% vet, maximaal 7% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. De makkelijkste manier om een voeding met maximaal 30 En% vet, maximaal 7% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal te volgen, is door te kiezen voor producten met maximaal 30 En% vet, maximaal 7% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal. Welke producten uit de supermarkt maximaal 30 En% vet, maximaal 7% verzadigd vet en minimaal 1.5 gram vezels per 100 kcal leveren, kunt u hier opzoeken.

Onderzoeksvraag:
Leidt het slikken van maagzuurremmmers tot een tekort aan vitamine B12?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 4 patiënt-controle studies met 4254 mensen met een vitamine B12-tekort en 19228 controles (mensen zonder een vitamine B12-tekort) en 1 cohort studie.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van maagzuurremmers op lange termijn het riscio op het krijgen van een vitamine B12-tekort significant met 83% [HR = 1.83, 95% BI = 1.36-2.46, p = 0.00] verhoogde.

De onderzoekers concludeerden dat het chronisch slikken van maagzuurremmers mogelijk tot een tekort aan vitamine B12 leidde. Mogelijk omdat het overzichtsartikel slechts 1 cohort studies bevatte.

Oorspronkelijke titel:
Association between vitamin B12 deficiency and long-term use of acid-lowering agents: a systematic review and meta-analysis by Jung SB, Nagaraja V, [...], Eslick GD.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25583062

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over vitamine B12.

 

Onderzoeksvraag:
Vergroot het slikken van HMB de spiermassa bij ouderen?

Studieopzet:
Dit overzichtsartikel bevatte 7 RCT’s met 147 ouderen in de HMB-groep en 140 ouderen in de controle groep. De ouderen waren 65 jaar of ouder.

Resultaten en conclusies:
De onderzoekers vonden dat het slikken van HMB tot meer spiergroei leidde [standaard gemiddelde = 0.352 kg, 95% BI = 0.11 tot 0.594].
Maar er was geen significant verschil in de vetmassa tussen de HMB-groep en de controle groep [standaard gemiddelde = -0.08 kg, 95% BI = -0.32 tot 0.259].

De onderzoekers concludeerden dat het slikken van HMB tot spierbehoud bij ouderen leidde.                                         

Oorspronkelijke titel:
Effect of beta-hydroxy-beta-methylbutyrate supplementation on muscle loss in older adults: A systematic review and meta-analysis by Wu H, Xia Y, […], Niu K.

Link:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26169182

Extra informatie van El Mondo:
Vind hier meer studies over ouderen en aminozuren.

De goedkoopste manier om spierverlies bij ouderen te voorkomen is sporten, dan met name krachtsport.

Het essentiële aminozuur leucine wordt in de spieren door de enzymen BCAA-transferase en alpha-ketoisocaproaatdioxygenase voor 5% omgezet in HMB. HMB is in hele kleine hoeveelheden te vinden in citrusvruchten, avocado, bloemkool, alfalfa en meerval. De dosering van HMB is 38 mg per kg lichaamsgewicht.